بهینه‌سازی سیاست بهره‌برداری از مخزن با استفاده از الگوریتم شبیه‌سازی حرارتی (مطالعه موردی: سد مهاباد)

Authors

  • نازک روزگاری کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز
Abstract:

در این مطالعه، به‌منظور ارائه سیاست بهینه بهره‌برداری مخزن سد مهاباد، دو مدل بهره‌برداری بهینه با استفاده از روش‌های برنامه‌ریزی غیرخطی (حلال مینوس/گمز) و الگوریتم بهینه‌سازی حرارتی، نوشته شد. به دلیل فقدان داده‌های نیاز زیست‌محیطی، این داده‌ها با استفاده از روش تنانت محاسبه گردید. در هریک از این مدل­ها، تابع هدف به‌صورت کمینه‌سازی اختلاف آب مورد‌نیاز کشاورزی در پایین‌دست سد و آب رهاسازی شده از سد در طول 23 سال دوره‌ آماری بهره­برداری سد (1393-1370)، در نظر گرفته شد و کارآیی آن‌ها با استفاده از شاخص‌های بهره‌برداری مخزن مورد ارزیابی قرار گرفت. مقادیر حاصل شده برای تابع هدف در هر دو مدل بهینه‌سازی و همچنین نتایج شاخص‌های عملکرد مخزن سد نشان داد، روش‌ فرا‌ابتکاری شبیه‌سازی حرارتی با مقدار تابع هدف معادل 01/22، قابلیت اعتماد زمانی 25%، سرعت برگشت‌پذیری 22/22%، آسیب‌پذیری 04/41% و شاخص پایداری 032/0، در مقایسه با برنامه‌ریزی غیرخطی با مقدار تابع هدف معادل 92/88، قابلیت اعتماد زمانی 18/48%، سرعت برگشت‌پذیری 86/32%، آسیب‌پذیری 27/84% و شاخص پایداری 024/0 نتایج نسبتا بهینه‌تری ارائه داد. همچنین مشخص گردید که روش حرارتی نسبت به روش برنامه‌ریزی غیرخطی به زمان اجرای طولانی‌تری تا رسیدن به نقطه‌ بهینه‌ سراسری لازم داشت، ولی با محاسبه میزان کمبود 24/1632 میلیون‌مترمکعب نسبت به روش برنامه­ریزی غیرخطی که دارای مقدار کمبود4/3351 میلیون‌مترمکعب بود، میزان کمبودها را نسبت به روش برنامه‌ریزی غیرخطی (حلال مینوس/گمز) کاهش داده و عملکرد نسبتا مناسب‌تری را ارائه داد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سیاست بهره‌برداری بهینه از مخزن با رویکرد احتمال کاهش جریان از سد با استفاده از الگوریتم ژنتیک (مطالعه موردی: سد مخزنی مهاباد)

در علم مدیریت منابع آب، بهره­برداری بهینه از سیستم­های آبی موجود از جمله سدها، روز به روز اهمیت بیشتری می­یابد به گونه­ای که به دلیل محدود بودن منابع مالی، محدود بودن منابع آبی قابل استحصال و مشکلات زیست محیطی، بهینه­سازی بهره­برداری از این سیستم­ها به تدریج جایگزین احداث سیستم­های جدید می‌گردد. مسئله بهره­برداری بهینه از منابع آب معمولاً پیچیده، چندمتغیره و چندمحدودیتی است که حل آن‌ها نیاز به ر...

full text

واسنجی ضریب پریستلی تیلور در برآورد تبخیر از سطح آزاد آب (مطالعه موردی: مخزن سد مهاباد)

تبخیر تعرق واقعی یکی از مؤلفه‌های مهم بیلان آب هر حوضه است که اندازه‌گیری مستقیم آن در مقیاس حوضه امکان‌پذیر نیست و ناگزیر از روش‌های غیر‌مستقیم برآورد می‌شود. در این زمینه، مدل فرارفت خشکی که یکی از مدل‌های پرکاربرد از روابط مکملی است، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در مدل فرارفت خشکی به‌منظور زیادکردن دقت مدل، ضریب معادلۀ پریستلی‌ـ تیلور، به واسنجی نیاز دارد. هدف از این تحقیق، واسنجی ضریب پر...

full text

مدیریت بهره برداری از سدهای مخزنی با استفاده از الگوریتم اصلاح شده جستجوی هارمونی

محدودیت منابع آبهای سطحی و بروز دورههای کم آبی در کشور، ضرورت مدیریت صحیح از مخازن سدها را ایجابمیکند. در این راستا در صورتی که در شرایط خاصنتوان برای یک سیستم بهرهبرداری از روشهای کلاسیک بهینه-سازی استفاده کرد، میتوان از ابزار نوین در بهینهسازی به عنوان یک تکنیک کارآمد در مدیریت سدها بهره گرفت. دراین تحقیق از الگوریتم اصلاح شده جستجوی هارمونی به منظور بهینهسازی سیستم مدیریت مخزن سد دز استفاده ...

full text

شبیه‌سازی تغذیه‌گرایی مخزن سد مهاباد با استفاده از مدل دو بعدی CE-QUAL-W2

پیشرفت­های صنعتی و روی آوردن به کشاورزی مدرن ممکن است که به بعضی از مسائل جوامع بشری پاسخگو باشد؛ ولی عدم توجه به اصول بهره­برداری، پسماندها، فاضلاب­ها و رهاسازی آن­ها به داخل منابع آب­های شیرین می­تواند نتایج جبران­ناپذیری داشته باشد. امروزه، تغذیه­گرایی یکی از مشکلاتی است که مخازن سدها به علت ورود آلودگی­های صنعتی و کشاورزی با آن روبرو می­باشند. تغذیه­گرایی فرایندی است که به سبب تجمع املاح در...

full text

بهره‌برداری بهینه از مخزن با استفاده از مدل برنامه‌ریزی خطی (مطالعه موردی: سد درودزن)

بهره‌برداری بهینه از مخازن چندمنظوره یکی از مسایل پیچیده و گاهاً غیرخطی مطرح در بهینه‌سازی چندهدفه است. یکی از راهکارهای تصمیم سازی مناسب جهت بهره‌برداری بهینه از منابع آب، مدل‌سازی مسایل بهینه‌سازی بهره‌برداری از مخازن سدها با استفاده از روش‌های مختلف ریاضی بوده است. در این پژوهش وضعیت فعلی بهره‌برداری و ارایه سیاست بهره‌برداری بهینه و مناسب برای مخزن سد مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور از ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 28  issue 1

pages  173- 185

publication date 2018-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023